Sıcak çarpmasında ilk yardım uygulamasında hastaya doğru ve hızlı bir şekilde müdahale edilmezse ölümcül sonuçlar doğurabilecek ciddi bir durumdur. Bu durum en çok yaşlı ve bebekleri olumsuz etkiler.
Sıcak çarpmasına sadece güneş değil, hamam ve sauna gibi kapalı ve sıcak ortamlar da sebebiyet verir.
Sıcak çarpmasından korunma yöntemleri nelerdir?
- Özellikle çok sıcak havalarda direkt güneş ışığından korunmak için şapka, güneş gözlüğü ve şemsiye gibi aksesuarlar kullanın.
- Mevsim şartlarına uygun açık renkli, terletmeyen, bol ve hafif giysiler tercih edin.
- Bol miktarda sıvı tüketilmelidir.
- Genel kişisel temizliğinize önem gösterin.
- Güneşe çıkmadan vücudunuza en uygun koruyucu güneş kremi kullanın. Eğer deniz veya havuzda yüzüyorsanız belirli aralıklarla krem sürme işlemini sürekli yenileyin.
- Ağır ve sindirimi zor yiyecek ve içeceklerden kaçının.
- Doktor kontrolü dışında gereksiz ve bilinçsiz ilaç kullanılmamalıdır.
- Direk güneş ışığında maruz kalmayın.
- Fırsat buldukça duş alın.
- Kapalı ortamlarda uzun süre vakit geçirmeyin ve düzenli aralıklarla ortamı havalandırın.
- Ağır efor gerektiren egzersizlerden kaçının.
- Günün sıcak saatlerinde aktiviteler yapılmamalıdır.
- Meteoroloji uyarılarını dikkate alın. Çok sıcak havalarda direkt güneş ışığının vurduğu 10:00-16:00 saatleri arasında güneşten kaçının.
Belirti ve Bulgular Nelerdir?
- Güneşe maruz kalan vücudun bölgelerinde kuru ve kızarmış bir cilt
- Güçsüzlük, yorgunluk
- Baş ağrısı veya baş dönmesi
- Çarpıntı veya hızlı nabız
- Kaslarda hassasiyet ve kramp
- Davranış bozuklukları ve agresyonluk
- Uykuya eğilim ve huzursuzluk
- İdrar çıkışında azalma
- Görme bozukluğu
- Nöbet
- Bilinç kaybı veya koma
- Vücut sıcaklığının yükselmesi.
Sıcak çarpmasında ilk yardım
- Hastanın güneş ışığından ayrı serin bir yere taşınmasına yardımcı olun.
- Bilinç ve solunum kontrolü yapın.
- Şok pozisyonu verin. (bacakları kaldırın)
- Serin bir duş almasını sağlayarak hastayı soğutun ya da vücudunu ıslak bezlerle silerek serinletin.
- Spor ve egzersiz durumlarında hasta vakit kaybetmeden sahada soğutulmalıdır. Hastanın üzerindeki terlemiş kıyafetleri çıkartın.
- Hastaya ekstra efor harcatmayın ve hastanın dinlenmesini isteyin.
- Normal şartlarda hasta/yaralılardan ilk yardımın temel bir kuralı olarak herhangi bir şey yememesi ve içmemesi istenirken, sıcak yorgunluğunda istisnai bir durum olarak bol su içmeleri istenir.
- 112 acil yardım numarasını arayarak ya da aratarak tıbbi yardım istemeyi unutmayın.
- Hasta/yaralının nefesini ve bilincini gözlemlemeye devam edin.
- Hastanın bilinci yerinde, bulantı ve kusması yok ise su ve tuz kaybını gidermek için 1 litre suyun içerisine 1 çay kaşığı tuz 1 çay kaşığı karbonat ya da soda içirin.
- Hastanın bilinci ve solunumu durduysa Temel Yaşam Desteğine başlayın.
- Temel Yaşam Desteği işlemini hastadan belirti alana kadar, ambulans ekibi gelene kadar ve devam edemeyecek kadar yorgun hale gelinceye kadar devam ettirin.