Kütük yuvarlama tekniği; baş-boyun ya da omurga yaralanmasından şüphelenilen tüm hastalara uygulanır. Amaç, hasta/yaralının bazı müdahaleler ve taşıma sırasında daha fazla zarar görmesini engellemektir. Uygulama sırasında dikkat edilmesi gereken husus, hasta/yaralının yan tarafına döndürülmesi sırasında baş-boyun ve omurganın aynı hizada tutulmasıdır.
Bu tekniği uygun bir şekilde gerçekleştirebilmek için en az 2 (iki) kişi gereklidir. Ancak baş, boyun ya da omurga yaralanmasından şüphelenilen hastalarda ideal olanı en az 4 (dört) kişinin bulunmasıdır.
- Bir ekip lideri; hasta/yaralının başını tutmak ve tekniği yönlendirmek için,
- İki ilk yardımcı; göğüs, karın ve alt uzuvları destekleyerek hastayı döndürmek için,
- Bir ilk yardımcı; sedyenin yerleştirilmesi için görev almalıdır.
4 (dört) İlk Yardımcı İle Kütük Yuvarlama Tekniği
- Hasta/yaralının başını tutacak olan ilk yardımcı hasta/yaralının baş kısmına geçer. Hasta/yaralıya tekniği açıklar ve hareketsiz kalmasını ister.
- Her iki elinin avuç içlerini hasta/yaralının kulaklarının üzerine gelecek şekilde yerleştirir. Herhangi bir çekme, itme ya da döndürme hareketi uygulamadan baş ve boynu nötr (düz) pozisyonda tutar. Bu sırada başka bir ilk yardımcı hasta/yaralıya boyunluk takar ve boyunluğun tam oturduğundan emin olur.
- Hasta/yaralının yan tarafında yer alan ve hastanın döndürülmesinde görev alacak olan ilk yardımcılar hasta/yaralı hangi tarafa döndürülecek ise o tarafa geçerler. Bunun için bir tanesi hasta/yaralının göğüs hizasına, diğeri ise bacak hizasına geçip diz çöker. Eğer hasta/yaralının kollarından biri yaralanmış ise döndürme işlemi sağlam olan tarafa doğru yapılır.
- Döndürme işlemine başlamadan önce göğüs hizasında yer alan ilk yardımcı hasta/yaralının yakın kolunu dizleri ile sabitleyerek yerinde tutar. Uzak olan kol ise herhangi bir yaralanma yoksa hasta/yaralının göğsünün üzerine yerleştirilir.
- Göğüs hizasında yer alan ilk yardımcı, hasta/yaralının karşı taraftaki omuz ve kalçasından, bacak hizasında yer alan ilk yardımcı ise uyluk ve baldırından tutar. Mümkünse hasta/yaralının bacakları arasına yastık konur.
- Herkes hazır olduğunda, baş tarafta yer alan ilk yardımcıdan gelen komutlara uyularak ve eş zamanlı olarak “3”, “2”, “1” şeklinde sayarken hasta/yaralı yan tarafına doğru döndürülür.
- Döndürme sırasında hasta/yaralının baş ve boynu nötr (düz) pozisyonda tutulur.
- Bu aşamada hasta/yaralının baştan ayağa kadar arka tarafı hızlı bir şekilde bir ilk yardımcı (tercihen 4. ilk yardımcı) tarafından yaralanmalar için incelenir.
- Hasta/yaralı, döndürme işleminde yer alan ilk yardımcılar tarafından 30-45 derece bir açı ile tutulurken 4. ilk yardımcı hastanın altına sedye yerleştirir.
- Baş tarafta yer alan ilk yardımcıdan gelen komutlara uyularak ve eş zamanlı olarak “3”, “2”, “1” şeklinde sayarken hasta/yaralı tekrar sedye üzerine gelecek şekilde sırt üstü pozisyona getirilir.
UNUTMAYIN!
- Olay yeri güvenli değilse ve güvenlik sağlanamıyorsa,
- Yaralı kişinin olay yerinde kalması hasta/yaralıya daha fazla zarar verecekse,
- 112 acil yardım ekibinin gelmesi uzun sürecek ve hasta/yaralı daha fazla zarar görecekse, ilk yardımcı kendi güvenliğini sağlayarak hastayı taşıma tekniklerini kullanarak hareket ettirebilir.